Hypotheek aflossen of beleggen? Zo maak je de keuze
Veel mensen vragen zich af wat nu de juiste keuze is. Liever eerst de hypotheek aflossen of juist je geld gaan beleggen. Zeker nu rentes op spaarrekeningen al een aantal jaar laag staan vragen mensen zich af wat ze het beste met hun geld kunnen doen. De hypotheek aflossen en beleggen zijn daarvoor goede keuzes, maar welke kies je? Waar moet je allemaal rekening mee houden bij het maken van deze keuze? Beide opties hebben immers voor en nadelen.
Ten eerste is het goed om te benadrukken dat er geen antwoord bestaat welke methode op iedereen van toepassing is. Iedereen heeft andere wensen en voorkeuren, en zal dus onderaan de streep ook een andere keuze maken. Het gaat hierbij niet alleen om wat de cijfers je vertellen maar ook waar je kennis van hebt en waar je je goed bij voelt. Hou dit ook vooral in je achterhoofd bij het maken van de keuze tussen beleggen of je hypotheek aflossen.
Je hypotheek aflossen
Laten we eerst beginnen met te kijken naar de optie van het aflossen op je hypotheek. De grootste groep Nederlanders die voor de keuze staat tussen aflossen of beleggen zal geneigd zijn te kiezen voor aflossen. Dit vergt namelijk minder kennis en geeft meer zekerheid. Laten we het hebben over de voordelen en nadelen van het aflossen van je hypotheek.
Voordelen van hypotheek aflossen
Bij het (versneld) aflossen van je hypotheek zijn met name drie grote voordelen die het benoemen waard zijn. Dit zijn lagere maandlasten, minder belasting betalen in box 3 en zekerheid van rendement. Natuurlijk zijn er nog meer voordelen te bedenken, maar deze drie zijn zijn vaak doorslaggevend bij het maken van de keuze tussen de hypotheek aflossen en beleggen.
Lagere maandlasten
Wanneer je elke maand extra aflost op je hypotheek zullen je maandlasten dalen. Dit komt door 2 factoren. Door het aflossen op de hypotheek ben je de bank minder geld verschuldigd. Hierdoor hoef je over de resterende looptijd elke maand minder af te lossen om aan het eind van de looptijd toch het volledige bedrag afgelost te hebben.
De tweede factor waardoor je maandlasten lager zullen worden bij het extra aflossen op je hypotheek zit hem in de hypotheekrente welke je maandelijks betaald. Aangezien je nu een lagere hypotheek hebt hoef je ook alleen maar rente te betalen over het hypotheekbedrag wat je nog daadwerkelijk verschuldigd bent. Stel je lost 1.000 euro af, dan hoef je over deze 1.000 euro geen rente meer te betalen.
Dit effect wordt versterkt wanneer je door een aflossing in een lagere rentestaffel komt. Een lagere hypotheek ten opzichte van de waarde van je huis geeft de bank minder risico. Om jou hiervoor te belonen krijg je een korting op de rente die je over je hypotheek moet betalen. Door het extra aflossen van je hypotheek kun je in een lagere staffel terecht komen, waardoor je over het gehele hypotheekbedrag een lager rentepercentage aan rente hoeft te betalen. Let op: dit moet je wel altijd zelf aangeven bij je bank!
Minder belasting betalen in box 3
Wanneer je geld gebruikt om je hypotheek extra mee af te lossen ben je hier geen vermogensrendementsheffing over verschuldigd in box 3. Wanneer je vermogen boven een bepaalde grens uitkomt moet je hierover extra belasting betalen. Deze belasting is een heffing op het rendement wat je kunt maken met je vermogen. Wanneer je geld gebruikt om je hypotheek extra af te lossen wordt dit bedrag niet belast met vermogensrendementsheffing. Dit is een pluspunt want dit scheelt weer bij de jaarlijkse belastingaangifte.
Zekerheid van rendement
Het overgrote merendeel van de Nederlanders heeft een hypotheek met een vast rentepercentage voor een bepaalde tijd. Dit betekend dat het rentepercentage in die tijdsperiode niet zal veranderen. Hierdoor weet je hoeveel extra aflossen je zal opleveren. Stel je hebt een hypotheek waarover je 2,5% hypotheekrente betaald. Wanneer je 1.000 euro extra aflost op je hypotheek scheelt je dit 25 euro per jaar aan rente die je niet langer hoeft te betalen. Dit rendement kan dus gedurende de rentevaste periode niet veranderen.
Pas wanneer de rentevaste periode is afgelopen en je een andere hypotheekrente aangeboden krijgt zal het rendement op de extra aflossing kunnen veranderen. Dit kan zowel positief (als je hypotheekrente omhoog gaat) als negatief (wanneer je hypotheekrente daalt) kunnen uitpakken.
Nadelen van hypotheek aflossen
Het aflossen van je hypotheek biedt niet alleen voordelen. Er zijn ook een aantal nadelen waar je zeker op moet letten voordat je de keuze maakt tussen je hypotheek aflossen of je geld beleggen. De twee voornaamste redenen zijn het lagere rendement ten opzichte van beleggen en het feit dat je geld vast zit in je huis.
Rendement is lager
De meeste hypotheken die de afgelopen jaren zijn afgesloten of een nieuwe rentevaste periode hebben gekregen kennen hypotheekrentes onder de 3%. Dit is een stuk lager in vergelijking met 10 jaar geleden toen rentes tussen de 5 en 6% veel normaler waren. Doordat de hypotheekrentes zijn gedaald is het rendement wat je haalt op het extra aflossen van je hypotheek ook gedaald.
Zeker wanneer we de huidige hypotheekrentes vergelijken met het gemiddelde rendement van beleggen op de lange termijn zijn er grote verschillen. Wanneer je dus voor een langere periode je geld kunt missen zijn de rendementen op beleggen hoger dan op het extra aflossen van je hypotheek.
Geld zit vast in stenen
Een ander nadeel van het additioneel aflossen van je hypotheek is dat je geld vast komt te zitten in de waarde van je huis. Je huis is nu een stukje meer van jezelf. Bij verkoop krijg je zelf dus een groter gedeelte van het verkoopbedrag nadat de hypotheek is terugbetaald. Toch is het lastiger om je geld uit je huis te halen op een snelle manier.
Natuurlijk, het is mogelijk om weer een additionele hypotheek aan te gaan (let wel: hierop krijg je geen hypotheekrenteaftrek meer). Toch duurt dat proces vaak 1 a 2 maanden. Bij beleggen kun je je aandelen verkopen en beschik je meteen over het geld. In noodsituaties kan dat een betere optie zijn. Zeker als de noodsituatie het verlies van inkomen betreft, want in dat geval zullen hypotheekverstrekkers niet heel happig zijn op een additionele hypotheek wanneer inkomen wegvalt.
Conclusie hypotheek aflossen
Net hebben we een aantal voordelen en nadelen besproken. Er zijn nog meer te bedenken, maar we hebben hier de voornaamste benoemd die belangrijk zijn bij de afweging tussen extra hypotheek aflossen of je geld beleggen. Nog eenmaal op een rijtje:
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Lagere maandlasten | Geld zit vast in je stenen |
| Minder belasting in box 3 | Rendement is lager |
| Zekerheid van rendement |
Naast het bespreken van deze voordelen en nadelen bij het aflossen van de hypotheek is het ook verstandig om rekening te houden met hoeveel je mag aflossen. Bij het afsluiten van je hypotheek ben je ook met de hypotheekverstrekker overeen gekomen hoeveel je per jaar mag aflossen zonder dat je hiervoor een boete hoeft te betalen. Boven dit bedrag aflossen gaat extra geld kosten, dit verlaagt het rendement (of wordt zelfs negatief!) van het extra aflossen. Het is daarom altijd af te raden om boven het boetevrije bedrag je hypotheek af te lossen.
Daarnaast is het van belang te weten wat voor type hypotheek je hebt. Het is niet bij alle hypotheekvormen mogelijk om tussentijds extra af te lossen. Dit is vaak het geval bij een bankspaarhypotheek, spaarhypotheek en beleggingshypotheek. Wanneer je 1 van deze type hypotheekvormen hebt, vraag dan bij de hypotheekverstrekker of het mogelijk is extra af te lossen.
Je geld beleggen
Naast je hypotheek aflossen is er ook nog de optie om je geld te beleggen. Op beleggen heerst niet altijd een positief beeld. Er zijn vele verhalen bekend van mensen die geld kwijt zijn geraakt met beleggen. Het is daarom ook verstandig om eerst kennis op te doen van het product en beleggen in het algemeen voordat je besluit te gaan beleggen.
Daarnaast is het belangrijk te beseffen dat beleggen voor de lange termijn is. Dit heeft met name te maken met perikelen op de beurs. De waarde van aandelen veranderd dagelijks. Dit kan voor sommige mensen veel stress met zich meebrengen. Wanneer we kijken naar de korte termijn dan is het mogelijk om geld te verliezen wanneer je gaat beleggen. Voor de lange termijn is er een positief beeld met een rendement van +/- 7% op jaarbasis. Dit hangt natuurlijk volledig af van het type product waarin je belegd en de spreiding die je toepast. Wil je meer leren over beleggen dan ben je hier aan het goede adres.
Voordelen van beleggen
Om het beste een keuze te kunnen maken tussen de twee opties is het handig om ook voor beleggen de voordelen te benoemen. Deze voordelen zijn onder andere verhoogd inkomen, je kunt je beleggingen vaak sneller omzetten in geld en beleggen geeft op de lange termijn een hoger rendement. Laten we ze eens wat meer in detail bekijken.
Beleggen verhoogt je inkomen
Door je geld te beleggen wordt je inkomen verhoogt. Dit gebeurt vaak doordat je dividend uitgekeerd krijgt. Deze dividenden zijn door bedrijven behaalde winsten welke ze met aandeelhouders delen. Dividend krijg je uitgekeerd op reguliere aandelen maar ook bij indexfondsen (ook wel Exchange Traded Funds genaamd).
De meeste beleggers kiezen ervoor om dividend meteen weer te beleggen, zodat ze gebruik kunnen maken van het rente-op-rente effect. Het geld wordt op deze manier steeds meer waard, want nu krijg je bijvoorbeeld over die 100 euro niet 2 euro dividend maar 2,04 euro. In het begin gaat dit met kleine stapjes, maar over de lange termijn neemt dit effect exponentieel toe.
In plaats van herbeleggen kun je er natuurlijk ook voor kiezen om dividenden gewoon uit te gaan geven. Hierdoor verhoogt het dus je daadwerkelijke inkomen. Je hebt nu niet meer alleen inkomen uit werk, maar ook nog uit een tweede bron. Hier heb je verder niks voor hoeven doen behalve geld opzij zetten. Dit wordt ook wel passief inkomen genoemd.
Je kunt sneller bij je geld
Wanneer je kiest om te gaan beleggen heeft dit ook effect op hoe snel je weer geld kan onttrekken. Bij beleggen gaat dit namelijk een stuk eenvoudiger dan bij het aangaan van een additionele hypotheek. Wanneer je om welke reden dan ook snel geld nodig hebt, en je spaarpot niet groot genoeg is, kun je ervoor kiezen om beleggingen te verkopen. Het risico hierbij is wel dat je beleggingen in de tussentijd minder waard zijn geworden en bij verkoop van je gehele beleggingsportefeuille minder geld overblijft dan je hebt ingelegd. Dit is bij beleggen altijd een risico.
Het is daarom goed te weten dat er 2 soorten verliezen zijn. De eerste is een gerealiseerd verlies. Dit heb je wanneer je daadwerkelijk je beleggingen verkoopt terwijl ze minder waard zijn geworden. Door de verkoop heb je geen kans meer om dit verlies goed te maken met de beleggingen die je voor de verkoop aanhield. De tweede soort is een ongerealiseerd verlies. Dit komt voor wanneer je beleggingen in waarde dalen, maar je niet overgaat tot verkoop. In dit geval hebben je beleggingen kans om te herstellen en juist meer waard te worden.
Hoger rendement
Eerder haalden we het al kort even aan bij het stuk over de hypotheek aflossen, maar beleggen kent een hoger rendement dan wanneer je besluit je hypotheek af te lossen. Dit is voornamelijk het geval wanneer we kijken naar de lange termijn (meer dan 10 jaar). Over een langere periode geeft beleggen een gemiddeld rendement van 7% per jaar, wat vaak een stuk hoger ligt dan de hypotheekrente die je over je hypotheek verschuldigd bent.
Wel goed om te weten is dat een aantal factoren invloed hebben op het uiteindelijke rendement. Hierbij valt te denken aan de kosten die je maakt om te kunnen beleggen maar ook aan dividendlekkage.
Nadeel van beleggen
Beleggen is ook niet geheel zonder nadelen. Eigenlijk kent beleggen 1 groot nadeel. Je loopt bij beleggen namelijk meer risico dan bij sparen of het aflossen van je hypotheek. Gelukkig zijn er wel manieren om dit risico te verminderen.
Hoger risico
Het hogere risico van beleggen ontstaat voornamelijk wanneer je individuele aandelen aankoopt. Hierbij is er weinig spreiding en wordt je aan verschillende risico’s blootgesteld als belegger. Ten eerste ben je afhankelijk van de prestaties van dat ene bedrijf. Daarnaast ben je ook nog gefocust op de sector waarin het bedrijf zich bevind en als laatste op de regio waar het bedrijf actief is. Het is daarom verstandig om aan spreiding te doen zodat risico’s verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door een gehele index (zoals de AEX of S&P 500) aan te kopen via een ETF.
Er bestaat dus altijd het risico dat je geld verliest als je kiest voor beleggen. Veel mensen vinden dit eng en gaan liever risico uit de weg (en kiezen dus voor een lager rendement). Wanneer je meer kennis opdoet van beleggen leer je ook hoe je met deze risico’s kunt omgaan. Mocht je dit liever uit handen geven, dan is dat ook altijd mogelijk met beheerd beleggen.
Conclusie beleggen
Naast bovengenoemde voordelen en nadelen zijn er nog een aantal te bedenken. Bijvoorbeeld de hoeveelheid tijd die je erin moet investeren. Meer voordelen en nadelen lees je in dit artikel terug. Laten we de voordelen en nadelen van beleggen nog even op een rijtje zetten:
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Hogere inkomsten | Hoger risico |
| Je kunt sneller bij je geld | |
| Hoger rendement |
Mocht je besluiten dat beleggen een goede keuze voor je is, dan kan ik je zeker mijn favoriete broker aanraden. Hier kun je tegen hele lage kosten (soms zelfs gratis wanneer je aandelen of ETFs uit de kernselectie aankoopt/verkoopt/aanhoudt) beleggen, wat weer goed is voor je uiteindelijke rendement. Mocht je bij mijn favoriete broker DEGIRO een rekening willen openen, lees dan ook even over de keuze tussen een normaal en custody account.
Verschillen in rendement bij aflossen van hypotheek versus beleggen
Bij het maken van je keuze is de kans groot dat je ook goed geïnformeerd wil zijn over het rendement dat bij de keuzes hoort. Vandaar dat dit ook een apart stuk heeft gekregen in dit artikel. We hebben het er al kort over gehad, je hypotheek aflossen kent over het algemeen een lager rendement dan beleggen. Toch verschilt dit rendement van persoon op persoon. Om op dit vlak een keuze te kunnen maken is het handig het rendement voor jezelf uit te rekenen.
| Inkomsten | Inkomsten belasting | Rendement aflossen hypotheek (bij hypotheekrente 3%) |
|---|---|---|
| Minder dan 68.507 | 37,35% | 1,88% |
| Boven de 68.507 | 49,50%* | 1,62% |
Zoals in bovenstaande tabel te zien is heb je een netto rendement van 1,88% bij het aflossen op je hypotheek wanneer je inkomen minder dan 68.508 euro bedraagt. Over het gedeelte van je hypotheek wat je hebt afgelost hoef je geen hypotheekrente meer te betalen en dus heb je ook geen recht op hypotheekrenteaftrek.
Je geld beleggen geeft een heel ander rendement. Ten eerste is het goed om te herhalen dat de beurs volatiel is, dit houdt in dat prijzen dagelijks veranderen. Waar je vandaag een winst behaald kan dit morgen veranderen in een verlies. Vandaar dat ook altijd wordt gekeken naar de lange termijn, omdat die dagelijkse bewegingen minder van invloed zijn op de lange termijn rendementen.
Voor de lange termijn wordt bij beleggen vaak gesproken over een gemiddeld rendement van 7% per jaar inclusief dividend. Het kan voorkomen dat je in een jaar 15% verlies maakt, maar het jaar erop de beurs met 20% stijgt. Al deze fluctuaties bij elkaar over een lange periode komen tot die 7% per jaar.
Bij beleggen heb je vaak ook nog te maken met additionele kosten welke je bij het aflossen van je hypotheek niet hebt (zolang je binnen je boetevrije aflosruimte zit!). Deze kosten hebben effect op het rendement wat je behaalt. De kosten zijn afhankelijk van het type product waarin je belegd, de kosten voor aan- en verkoop en beheerskosten. Daarnaast is er mogelijk nog dividendlekkage waardoor je niet aanspraak kunt maken op het volledige bedrag aan dividend maar een gedeelte daarvan moet afstaan aan buitenlandse overheden in de vorm van dividendbelasting wanneer je buitenlandse aandelen aanhoudt.
Om het rendement op beleggen te berekenen kun je dus uitgaan van een gemiddelde van 7%. Daarnaast dien je hier nog kosten vanaf te trekken. Deze kosten verschillen van persoon op persoon, afhankelijk van beleggersvoorkeuren en de instantie waarbij je belegd (broker). Ook dien je hierbij rekening te houden met de vermogensrendementsheffing in box 3, maar daarover hieronder meer.
Als ik naar mijn eigen situatie kijk dan ben ik voor het aan- en verkopen van stukken geen geld kwijt. Dit komt doordat ik gebruik maak van de kernselectie welke ik bij mijn broker 1x per maand gratis mag aankopen of verkopen. Daarnaast zijn er geen beheerskosten. Wel ben ik nog 0,1% kwijt bij het uitkeren van dividend. Hierdoor zou mijn rendement voor de lange termijn uitkomen op 6,9%.
Verschil in belastingen tussen aflossen hypotheek en beleggen
Bij het gedeelte over rendement hebben we het al gehad over hypotheekrenteaftrek welke van invloed is op het rendement dat je behaald bij het extra aflossen van je hypotheek. Er is nog een ander punt om op te letten als het aankomt op belastingen. Dit heeft te maken met of je vermogen in box 1 of box 3 zal worden belast.
In het geval van extra aflossen op je hypotheek merk je dit in box 1. Je krijgt immers minder hypotheekrenteaftrek terug. Daarnaast kun je hierdoor in de toekomst sneller te maken krijgen dat je zult moeten gaan betalen voor het eigenwoningforfait. Doordat Wet Hillen is ingegaan wordt de bijdrage aan het eigenwoningforfait voor mensen met geen of een kleine hypotheekschuld namelijk verhoogd.
Bij het besluit om te gaan beleggen zal je vermogen worden belast in box 3. Op de vermogensrendementsheffing staat de komende jaren veel te gebeuren. Hoe je vermogen in box 3 zal worden belast wordt namelijk aangepast. Bij de belastingdienst gaan ze namelijk een onderscheid maken tussen spaargeld en spaardeposito’s (welke tegen een laag percentage zullen worden belast) en overige beleggingen, zoals aandelen, welke tegen een hoger percentage worden belast. Immers, de belastingdienst redeneert dat je op beleggen meer rendement kunt behalen, en daar zien zij dan ook graag iets van terug.
Deze verandering bij de vermogensrendementsheffing zal vanaf 2022 ingaan. Voor wat er nu bekend is zal er een heffingsvrij vermogen zijn van 30.000 euro waaronder je geen belasting verschuldigd bent in box 3. Verder zullen beleggingen worden belast met 5,33% fictief rendement.
Bij een vermogen van meer dan 30.000 euro zul je over je al je beleggingen 5,33% x 33% (= belastingpercentage box 3) = 1,76% belasting gaan betalen. Dit komt dus in mindering op het rendement dat je behaalt uit beleggen.
Waarom zou je kiezen voor je hypotheek aflossen?
Nu duizelt het je misschien van alle informatie die je al hebt gelezen. Het is daarom goed om weer even alle voor- en nadelen voor je te zien.
| Waarom kiezen voor hypotheek aflossen: |
|---|
| Je maandlasten gaan naar beneden |
| Je bent zeker van het rendement |
| Je betaald minder belasting in box 3 |
Over het algemeen kunnen we stellen dat wanneer je kiest voor het aflossen van je hypotheek je minder risico neemt. Je bent er zeker van dat je in de toekomst minder geld kwijt zult zijn aan je hypotheek. Dit verlaagt je maandlasten. Daarnaast zul je minder belasting gaan betalen in box 3.
Daarentegen zul je bij deze optie minder snel bij je geld kunnen. Je huis is weer een stukje van jezelf, maar hier weer geld uit onttrekken kan alleen via een nieuwe hypotheek of bij verkoop. Ook bied beleggen een hoger gemiddeld lange-termijn rendement wanneer we kijken naar het verleden.
Waarom zou je kiezen voor beleggen?
Laten we voor de volledigheid dan ook voor beleggen alles op een rijtje zetten. Waarom zou je de keuze moeten maken om je geld te beleggen in plaats van extra aflossen op je hypotheek?
| Waarom kiezen voor beleggen: |
|---|
| Gemiddeld lange-termijn rendement ligt hoger |
| Je kunt sneller bij je geld |
| Je inkomsten stijgen door dividenduitkeringen |
Kortom: ben je iemand die een beetje risico niet erg vind en wil gaan voor een hoger rendement, dan is beleggen een goede keuze. Daarnaast kun je in slechte tijden snel bij je geld, met het risico dat je een verlies maakt op je beleggingen. Ook zullen je inkomsten toenemen doordat je dividend uitkeert zult krijgen.
Daarentegen moet je je wel goed beseffen dat beleggen meer tijd zal kosten. Je zult je er ook echt even goed in moeten verdiepen. Ook is het rendement onzeker. Je zult als belegger wel moeten leren omgaan met de grilligheid van de markt, zeker als je bijvoorbeeld op 1 dag je beleggingen 5% aan waarde verliezen. Dit vergt een hele andere mindset dan bij het aflossen van je hypotheek.
Denk aan een noodfonds
Voordat je overgaat tot het maken en uitvoeren van je keuze tussen je hypotheek aflossen en beleggen is het wel verstandig om ook goed na te denken over hoeveel geld je nog op je spaarrekening laat staan. Je weet namelijk maar nooit wat er kan gebeuren waardoor je opeens toch liever geld voor handen hebt. Bijvoorbeeld het verliezen van je baan of brand in je huis waardoor je een gedeelte van je inboedel moet vervangen. Het is daarom ook altijd aan te raden om spaargeld te houden. Zelf noem ik dit mijn noodfonds.
Hoeveel spaargeld je moet aanhouden verschilt van persoon op persoon. Hier zijn de meningen ook nogal over verdeeld. Ik ga altijd uit van minimaal 3 maanden aan reguliere uitgaven, maar het liefst toch wel 6 maanden. Geef je 1.500 euro per maand uit dan zul je dus minimaal 4.500 euro aan spaargeld moeten hebben staan om eventuele onverwachte uitgaven op te kunnen vangen.
Conclusie
Aan het begin van het artikel werd het al benoemd: iedereen maakt een andere keuze. Er is tevens ook geen goed of slecht. Iedereen is anders, wil andere risico’s lopen, vind lagere maandlasten fijner of wil juist meer inkomen.
Misschien wil je wel helemaal geen tijd kwijt zijn aan veel leren over beleggen maar gewoon meteen resultaat zien. Dan zou het aflossen een betere keuze zijn, tenzij je kiest voor beheerd beleggen. Aan beheerd beleggen zitten vaak meer kosten, waardoor het lange-termijn rendement verschil kleiner wordt tussen aflossen en beleggen.
Kortom: het is een keuze die je alleen zelf kunt maken. Hopelijk geeft deze informatie je genoeg stof tot nadenken om tot een goed besluit voor jezelf te kunnen komen.
