Het eigenwoningforfait: hoe werkt het + wet hillen
Als we het hebben over hypotheekrenteaftrek dan komt daar ook het eigenwoningforfait bij kijken. Hoe werkt het eigenwoningforfait nu precies en wat is de impact van Wet Hillen hierop?
Inhoudsopgave
Waarom bestaat het eigenwoningforfait?
Door de overheid wordt het hebben van een eigen woning gezien als een soort inkomen in natura. Je hebt woongenot door het hebben van een eigen woning. Daarnaast hoef je niet te huren en kun je vermogen opbouwen in je woning. Deze voordelen zorgen ervoor dat het eigenwoningforfait in het leven is geroepen.
Hoe werkt het eigenwoningforfait?
Het eigenwoningforfait wordt door de belastingdienst berekend en ben je alleen verschuldigd als je een koophuis bezit wat tevens je hoofdverblijf is. Ook hierbij zijn een aantal uitzonderingen:
- Voor het eerst een koophuis? Wanneer je voor het eerst een koophuis hebt gekocht is de kans groot dat dit niet per 1 januari was. Je betaald pas eigenwoningforfait wanneer je eigenaar wordt van de woning. Koop je per september een woning dan betaal je 4/12 van het totale bedrag aan eigenwoningforfait.
- Verhuizing gedurende het jaar? Ook bij een verhuizing ben je alleen over het gedeelte dat je in de woning woonde het eigenwoningforfait verschuldigd.
- Wanneer je als ondernemer in je bedrijfspand woont hoef je geen eigenwoningforfait te betalen maar het woningforfait.
Lees hier meer over bij de belastingdienst.
Hoe bereken je het eigenwoningforfait?
Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ waarde van je eigen woning. Hoe hoog dit percentage is hangt af van de WOZ waarde van de woning. Zie voor de percentages van 2020 onderstaande tabel.
Stel je woning is €300.000 waard volgens de WOZ aanslag, dan betaal je €300.000 x 0,60% = €1.800 aan eigenwoningforfait. Dit bedrag wordt in mindering gebracht op je betaalde hypotheekrente. Heb je in 2020 €6.000 aan rente betaald, dan krijg je maar over €4.200 inkomstenbelasting terug.
| WOZ waarde meer dan… | WOZ waarde niet meer dan… | Eigenwoningforfait |
|---|---|---|
| €0 | €12.500 | 0% |
| €12.500 | €25.000 | 0,20% |
| €25.000 | €50.000 | 0,35% |
| €50.000 | €75.000 | 0,45% |
| €75.000 | €1.090.000 | 0,60% |
| €1.090.000 | €6.540 + 2,35% van de waarde van de woning boven €1.090.000 |
Bron: Belastingdienst
Wet Hillen & de impact op het eigenwoningforfait
Tegenwoordig moet iedereen verplicht de hypotheek aflossen wanneer ze gebruik willen maken van hypotheekrenteaftrek. Daarnaast zijn er vele mensen (voornamelijk ouderen) die de hypotheek al hebben afgelost. Voor mensen met een kleine of geen hypotheekschuld was het eigenwoningforfait hoger dan de betaalde hypotheekrente. Hiervoor was Wet Hillen in het leven geroepen. Wet Hillen gaf recht op een aftrekpost ter hoogte van het verschil tussen het eigenwoningforfait en de hypotheekrente. Hierdoor hoefde je wanneer je geen hypotheekschuld meer hebt dus geen eigenwoningforfait te betalen.
Vanaf 1 januari 2019 wordt deze regeling in 30 jaar tijd afgebouwd. Het vrijstelling op het eigenwoningforfait bij lage of geen hypotheekschuld welke in 2020 van toepassing is is 93,33%. Dit is het gemakkelijkst uit te leggen in een voorbeeld.
Stel, je woont nog steeds in die woning van €300.000 waarover je €1.800 eigenwoningforfait moest aftrekken van je betaalde hypotheekrente. Je hebt je hypotheek al volledig afbetaald en betaald dus ook geen hypotheekrente meer. Onder de originele variant van Wet Hillen hoefde je het eigenwoningforfait niet op te tellen bij je inkomsten in box 1. Omdat de regeling nu wordt teruggedraaid moet je wel een klein gedeelte gaan betalen. In 2020 is 93,33% vrijgesteld. Je zult dus in 2020 €120,06 (6,67% van €1.800) wel bij je inkomen moeten optellen.
Het percentage van het eigenwoningforfait dat wel bij het inkomen zal moeten worden opgeteld neemt elk jaar met 3,33% toe. In 2021 zal dit dus 10% bedragen. In 2022 is het 13,33% enzovoorts.
Persoonlijke mening…
Persoonlijk vind ik dit een beetje een tegenstrijdige maatregel. Je verplicht mensen aan de ene kant om af te lossen, en als ze dan vervolgens (bijna) alles hebben afgelost krijgen ze ook weer extra kosten in de vorm van het eigenwoningforfait. Hoe zal dit straks gaan wanneer de hypotheekrenteaftrek ook volledig wordt afgeschaft? Dan betaald iedereen met een koophuis (wat tevens ook zijn hoofdverblijf is) dus het eigenwoningforfait? Ongeacht of ze nog hypotheekschuld hebben of niet? Ontmoedigingsbeleid van het hebben van een eigen woning….
