Crowdfunding: waar ik op let voordat ik investeer
Nu rentes op spaarrekeningen steeds verder dalen zijn velen op zoek naar meer rendement. Sommigen doen dit in de vorm van beleggen, anderen hebben de voorkeur voor crowdfunding. Met crowdfunding kun je vaak nog rendement van zo’n 5% op jaarbasis halen. Toch zitten er ook wel veel risico’s aan. Waar moet je op letten bij het investeren in een crowdfunding project? Hier zijn de punten waar ik persoonlijk zelf naar kijk.
Inhoudsopgave
Wat is crowdfunding?
Laten we eerst even beginnen bij het begin. Wat is crowdfunding ook alweer? Crowdfunding is simpel gezegd het uitlenen van geld aan iemand anders. Wanneer een persoon of bedrijf geld nodig heeft, kan besloten worden om dit via crowdfunding op te halen. Vaak wordt het project waarvoor de partij financiering wil verder toegelicht en wordt er vermeld hoe lang deze financiering zal duren, hoe er wordt afgelost en hoeveel rente er betaald zal worden. Vaak ken je de persoon of het bedrijf niet, maar kom je er via een bemiddelaar (vaak een website) achter dat ze financiering zoeken. Daarnaast is het goed om te weten dat je vaak niet tussentijds onder de lening uit kunt. Je zult dus zeker moeten weten dat je de gehele looptijd van de financiering het geld niet zelf nodig hebt.
Hoe is crowdfunding anders dan geld op een spaarrekening zetten?
Wanneer je geld bij een bank hebt staan wordt het geld uitgeleend aan iemand anders. Omdat een bank veel geld binnenkrijgt en ook aan vele tegenpartijen uitleent is het risico van je geld stallen bij een bank relatief laag. Daarnaast is er natuurlijk nog het depositogarantiestelsel waardoor je geld tot 100.000 euro op een spaarrekening veilig is. Wanneer je zelf je geld wilt uitlenen via crowdfunding dan is de kans groot dat je dit maar bij een paar projecten doet. Mocht er dan iets mis gaan met 1 van de projecten dan raakt dit je harder omdat er minder spreiding is. In een eerder artikel ben ik hier verder op in gegaan. Investeren in een crowdfunding project heeft dus een hoger risico omdat de spreiding lager is. In ruil hiervoor krijg je vaak ook een vele hogere rente.
Waar dien je op te letten voordat je investeert in een crowdfunding project?
Voordat je investeert in iets is het belangrijk om te weten waar je in investeert. Dit geldt niet alleen bij crowdfunding maar voor alles. Vertrouw niet zomaar je geld toe aan iets, maar lees altijd nauwkeurig de voorwaarden door. Om risico weg te nemen is het verstandig om op onderstaande punten te letten.
Via welke tussenpartij investeer je in een crowdfunding project?
Ten eerste is het belangrijk om te weten via welke tussenpartij de crowdfunding verloopt. Is dit een gerenomeerde tussenpartij of alleen een website die puur vraag en aanbod bij elkaar brengt (een soort marktplaats voor crowdfunding)? Je hebt tussenpartijen die veel meer doen dan alleen investeerders en partijen die financiering nodig hebben bij elkaar brengen. Ze zullen bijvoorbeeld ook mitigeren in het geval dat de tegenpartij niet terugbetaald, of overgaan tot verkoop van onderliggend onderpand wanneer de tegenpartij niet kan betalen als dit onderdeel is van de financiering. Daarnaast doen ze vaak een gedegen check op de tegenpartij en kijken ze naar de financiering die gevraagd wordt en of dit over de looptijd terugbetaald kan worden (ze geven nooit zekerheden af! Het risico blijft voor de investeerder).
Andere partijen brengen alleen vraag en aanbod bij elkaar. Ze doen geen checks en hierdoor loop je als investeerder dus ook meer risico aangezien je niet altijd van te voren een goed inzicht hebt aan wie je nu precies je geld toevertrouwd.
Ga dus goed na wat de tussenpartij is, welke taken ze je uit handen nemen en wat voor checks door de tussenpartij worden uitgevoerd en welke je nog zelf dient uit te voeren.
Geloof je in het crowdfundingproject? En begrijp je het product wat het bedrijf verkoopt?
Waarvoor wordt er eigenlijk financiering gevraagd? Is dit een jong bedrijf helpen uitbreiden? De verbouwing van een woning? Lees goed de zogenoemde business case door om te begrijpen wat er met je geld gedaan wordt. Dit geeft namelijk ook meteen een beeld bij of je de financiering gerechtvaardigd vind of niet. Vind je het logisch wat er verteld wordt? Of stel je al gelijk overal vraagtekens bij? Wanneer er meer vragen zijn dan dat er antwoorden worden gegeven in het document is het waarschijnlijk beter om niet te investeren.
Sommige type projecten vereisen meer kennis van de investeerder om te kunnen inschatten hoe het verloop zal zijn van het project, de eventuele risico’s en hoe deze gemitigeerd (kunnen) worden door het bedrijf / de persoon.
Hoe is de winst & verliesrekening en de prognose van de komende jaren van het crowdfunding project?
Een goede aansluiting op het vorige punt is de winst & verliesrekening van het project of het bedrijf. Hoe heeft de investering via crowdfunding hier impact op? Geloof je dat als er X bedrag wordt geïnvesteerd dat de omzet dan met Y omhoog gaat? Neemt in de prognose de omzet substantieel toe? Waardoor komt dit? Lees altijd goed de uitleg en de onderbouwing van de prognoses.
Biedt het crowdfunding project alleen een lening of is deze lening later ook converteerbaar in aandelen?
Ben je erg enthousiast over een project dan is het misschien ook goed om te weten of ze alleen een lening aanbieden of een converteerbare lening. Een converteerbare lening is in de toekomst om te zetten in aandelen. Lees hiervoor goed welke voorwaarden hiervoor gelden, dit verschilt per project / investering. Misschien ben je helemaal niet geïnteresseerd om je geld daadwerkelijk te investeren in het bedrijf in de vorm van aandelen. Converteerbare leningen hoeven niet te worden omgezet in aandelen, maar het kan wel. Beide vormen beginnen als lening en hebben ook de mogelijkheid om alleen een lening te blijven.
Geeft het crowdfunding project ook onderpand op de financiering? Is de investering een achtergestelde lening?
Belangrijk om risico’s te verminderen is om te onderzoeken of een project ook onderpand geeft. Staat bijvoorbeeld de leningvrager garant voor een bepaald bedrag? Zijn er panden of andere activa die als onderpand kunnen gelden? In het geval van een faillissement kan dit onderpand worden verkocht / aangesproken om investeerders (deels) geld terug te geven.
Gekoppeld hieraan is dat het ook belangrijk is om te weten of het project een achtergestelde lening is. Vaak bij grote investeringen wordt er ook geld opgehaald bij een financiële instelling en laten ze een klein bedrag via crowdfunding lopen. De financiële instelling heeft zekerheden nodig en dwingt af om het “eerste pandrecht” te hebben. Ze kunnen dus als eerste aanspraak maken op overgebleven middelen (panden, inventaris, etc.) wanneer een bedrijf failliet gaat. Investeerders via crowdfunding komen pas na de financiële instelling aan de beurt.
Wat is de rente op het project en over welke termijn loopt de financiering?
Ook niet onbelangrijk is natuurlijk het rendement wat je kunt halen op je investering. Hoeveel rente geeft het project. En over welke termijn ben je je geld kwijt? Betalen ze tussentijds al terug of alleen aan het eind van de looptijd de gehele lening? Vergelijk de rente en looptijd met andere projecten. Valt je dingen op?
Een veel lagere rente kan betekenen dat het niet markt conform is, en je dus ergens anders meer rendement zou kunnen behalen op je geld. Veel hogere rentes dan gemiddeld duiden op veel meer risico en de kans bestaat dat het bedrijf / de persoon ergens anders geen lening kan aantrekken. Wees hierop alert! Denk niet alleen aan het mooie rendement maar ook aan de kans dat je je volledige uitgeleende bedrag kwijtraakt.
Mijn favoriete crowdfundingplatform
Zelf heb ik geïnvesteerd in 3 crowdfundingprojecten waarvan 1 al volledig heeft terugbetaald. Dit doe ik via het platform oneplanetcrowd. Dit platform biedt vele voordelen, zoals checks voordat het project wordt aangeboden. Daarnaast kijken ze naar wat het project bijdraagt aan de samenleving (klimaat, sociaal). Ook ondersteunen ze investeerders wanneer een project mis dreigt te lopen, zie ze als een soort belangenbehartiger. Ze gaan proberen het project weer op de rails te krijgen en gaan anders over tot uitwinning van afgegeven zekerheden. Hiervoor vragen ze een kleine vergoeding, maar dit is het me persoonlijk wel waard.