Dividendlekkage: wat is het en hoe te voorkomen?

Iets waar ik zelf nog weinig kennis van had was dividendlekkage. Ik zag het wel eens voorbij komen op blogs maar dacht altijd: mijn portfolio is nog zo klein, die effecten zijn miniem en dus was het nog niet mijn tijd waard om me te verdiepen in dividendlekkage. Nu ben ik toch wat serieuzer gaan beleggen en ben ik van mening dat wie het kleine niet eert is het grote niet weerd. Die kleine beetjes tellen immers op de lange termijn op naar iets groots, compounding interest werkt immers het beste. Dividendlekkage kan er voor zorgen dat je minder rendement maakt en je geld minder snel toe neemt, tijd dus om me erin te gaan verdiepen!

Wat is dividendlekkage?

Over dividend dien je belasting te betalen. Voor particulieren in Nederland kunnen we dit voor Nederlandse aandelen of fondsen welke aan de EuroNext genoteerd staan terugvorderen van de belastingdienst in box 1. Het kan ook zo zijn dat de instantie waarbij je je beleggingen aanhoudt (broker of bank) dit al voor je doet en je dus geen dividendbelasting hebt hoeven afdragen. In box 3 betaal je al belasting over je vermogen, vandaar dat je extra belastingen als natuurlijk persoon kunt terugvorderen in box 1.

Bij buitenlandse aandelen gaat dit een stuk lastiger. Hiervoor heeft de Nederlandse overheid meerdere belastingverdragen met andere landen. Zo kun je de dividendbelasting die je hebt afgedragen aan de belastingdienst van een ander land, bijvoorbeeld Amerika, terugvragen tot de 15% zoals overeengekomen in het belastingverdrag door gebruik te maken van het W-8BEN formulier. Daarnaast kun je via je box 3 de overige belasting terugvragen wanneer je inkomstenbelasting doet.

Dividendlekkage heeft voornamelijk te maken met belasting betalen via buitenlandse overheden en dit niet direct kunnen terugvorderen via je belastingaangifte. Het kan het geval zijn dat er geen verdrag is, maar vaak komt dividendlekkage voor bij indexfondsen of beleggingsfondsen. Bij de beleggingsinstelling die de indexfondsen of beleggingsfondsen uitgeeft en beheert is het niet altijd mogelijk om de dividendbelasting terug te vorderen. Hierdoor ontvang je minder dividend dan in het geval waarbij er geen dividendlekkage zou plaatsvinden.

Let op: Beleggen brengt risico met zich mee. Er bestaat de mogelijkheid je inleg te verliezen.

Dividendlekkage: een rekenvoorbeeld*

Stel je houdt een breed indexfonds aan zoals VWRL. Hierin bevindt zich ook een aandeel dat genoteerd staat aan de aandelenmarkt van Chili. Het land heeft geen belastingverdrag met Nederland waarin is opgenomen dat er dividendbelasting kan worden verrekend. Het indexfonds wordt beheerd door Vanguard in Amerika en Chili heeft ook geen belastingverdrag met Amerika waarin dividendbelasting is opgenomen. Derhalve kan Vanguard ook geen dividendbelasting verrekenen.

Stel het Chileense aandeel keert dividend uit van €1 per aandeel maar in Chili wordt 45% dividendbelasting uitgekeerd. Van die €1 blijft er dus maar €0,55 over. De €0,45 wordt aan belasting afgedragen en kunnen zowel jij als Vanguard niet verrekenen.

Wanneer er een belastingverdrag zou zijn geweest tussen Chili en Amerika waarin zou zijn opgenomen dat er maar 30% dividendbelasting verschuldigd zou zijn, zou het dividendbedrag uitkomen op €0,30. In de situatie waarin dit niet zou worden teruggevorderd zou er dus een dividendlekkage zijn van €0,15 per aandeel.

Stel dat je zelf het aandeel zou aanhouden en er was een belastingverdrag tussen Chili en Nederland waarbij is afgesproken dat er maar 15% dividendbelasting verschuldigd is. In dit geval zou je €0,15 dividendbelasting per aandeel betalen. De dividendlekkage zou neerkomen op €0,30 per aandeel wanneer je geen dividend terug vraagt bij je belastingaangifte.

*Niet op waarheid gebaseerd. Ik heb niet gecheckt of dit wel of niet zo is. Het is een voorbeeld om aan te geven hoe dividendlekkage werkt.

In welke situaties komt dividendlekkage voor?

Dividendlekkage komt voornamelijk voor wanneer je de dividendbelasting niet terugvraagt via je belastingaangifte of wanneer dit niet automatisch wordt verrekend door je beleggingsinstelling in het geval van indexfondsen of beleggingsfondsen. De kans op dividendlekkage wordt vergroot door het aanhouden van buitenlandse aandelen (direct of indirect via een fonds). In het buitenland gelden andere regels omtrent dividendbelasting en dus is de kans groot dat je onterecht teveel dividendbelasting hebt betaald omdat dit niet is verrekend met de Nederlandse belastingdienst.

Een groot voordeel van beleggen via DeGiro is dat ze dividendbelasting voor indexfondsen verhandeld in Nederland automatisch verrekenen zodat je hier geen rekening mee hoeft te houden bij je belastingaangifte. Zo wordt de kans op dividendlekkage enorm verkleind.

Waarom is het belangrijk om op dividendlekkage te letten?

Hopelijk is het hierboven al duidelijk geworden waarom je liever geen dividendlekkage hebt. Dividendlekkage zorgt er namelijk voor dat je te veel belasting hebt betaald over je dividend. Extra kosten (in dit geval in de vorm van belastingen) zorgen ervoor dat je rendement naar beneden gaat en het rente-op-rente effect afneemt. Hierdoor duurt het langer voordat je je doel hebt bereikt, zoals bijvoorbeeld financieel onafhankelijk zijn/worden.

Zeker wanneer je net begint met beleggen is het goed hier op te letten. In het begin heeft je geld namelijk nog lang de tijd om te renderen. De extra kosten wegen dus extra zwaar mee in het eindresultaat. Bijvoorbeeld: in jaar 1 heb je door onwetendheid €100 aan dividendbelasting teveel betaald. Je moet nog 15 jaar maandelijks inleggen tot je financieel onafhankelijk bent. Deze 100 euro had dus nog 15 jaar kunnen renderen met een gemiddeld rendement van 7%. Na 15 jaar zou dit neerkomen op €275,90 die je hierdoor minder op je beleggersrekening hebt. Dat is toch jammer, zeker omdat het onnodig is.

Hoe kun je dividendlekkage voorkomen?

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om dividendlekkage te voorkomen.

Ten eerste is het verstandig om altijd de jaaropgave van je beleggingsinstelling te checken of je ook dividend hebt afgedragen. Hierop is te zien in welke valuta dit is gedaan en vaak ook aan welk land of voor welke aangehouden stukken. Dit is handig om bij de hand te hebben bij je belastingaangifte. Onthoud: Nederlandse dividendbelasting kun je aftrekken in box 1, buitenlandse dividendbelasting kun je aftrekken in box 3.

Daarnaast is het handig om te weten of er überhaupt een belastingverdrag is tussen Nederland en het land van de aandelenmarkt waarop je aandelen worden verhandeld. Als er geen verdrag is, kun je ook geen dividendbelasting terugvorderen. Dit is eventueel wel een punt van aandacht voordat je gaat handelen op deze aandelenmarkt.

Ten derde is het belangrijk om, wanneer je aandelen genoteerd in Amerika aanhoudt, elke 3 jaar het W-8BEN formulier invult zodat je hierover geen 30% maar 15% dividendbelasting hoeft af te dragen. De overige dividendbelasting kan verrekend worden in box 3 bij je belastingaangifte.

Er bestaat ook indirecte dividendlekkage. Het terugvorderen van dit dividend heb je in dit geval niet zelf in de hand. Vaak is er relatief weinig wat je hieraan kunt doen, behalve het selecteren van fondsen die hier sterk op letten. Het hangt er hierbij vanaf waar het fonds is gehuisvest en welke verdragen dit land heeft met andere landen waarvan ze aandelen hebben opgenomen in de portefeuille. Binnen Nederland kun je letten op een fonds dat wordt uitgegeven door een fiscale beleggingsinstelling. Fiscale beleggingsinstellingen kunnen namelijk de dividendbelasting verleggen naar de belegger en minimaliseren zo de dividendlekkage. Heb je al eens onderzocht wat de dividendlekkage is van de fondsen die je aanhoudt?

Hoe is dividendlekkage te berekenen?

Het dividendlekkage is relatief simpel te berekenen. Wanneer je het jaarverslag van het index- of beleggingsfonds download kun je in het “Statement of Operations” terugvinden hoeveel dividend is ontvangen en hoeveel belasting hierover is betaald. (Hier het annual report van Vanguard fondsen in de EU).

Hieronder een voorbeeld van VUSA (ISIN: IE00B3XXRP09) :

Dividend inkomen bedroeg voor 2018: $420,900,920
Afgedragen dividendbelasting voor 2018: $62,709,293

Belasting als percentage van totale dividend bedraagt: 14,9%.

Hoe zit het met mijn portfolio & dividendlekkage?

Na al deze kennis opgedaan te hebben is het natuurlijk ook tijd om te kijken hoe dit bij mezelf in de portfolio zit. Op dit moment bestaat mijn portfolio uit 3 indexfondsen. VUSA heeft dus een dividendlekkage van 14,9% in 2018. Daarnaast heeft VWRL een dividend lekkage van 12,2% (Dividend $43,044,701 versus belasting $5,268,891) in 2018. Als laatste heeft IAEX een dividendlekkage van 8,5% (dividendinkomen van 9,745,000 euro versus 826,000 euro dividendbelasting) in 2018.

Om eerlijk te zijn was ik nogal verbaasd over de dividendlekkage van IAEX. Ik had verwacht dat dit dichter bij de 0% zou zijn. Helaas zijn er een aantal ISINs die in de UK en Frankrijk origineren, waardoor er toch dividendbelasting moet worden afgedragen door het indexfonds.

Me verdiepen in dividendlekkage heeft wel een beetje mijn ogen verder geopend. Ik blijf indexbeleggen een goede optie vinden, maar dit is toch wel een kleine keerzijde. Nu maar hopen dat de overheden goede dingen doen met de weggelekte dividendbelastingen…